Verslaafd zijn. De Dikke Van Dale zegt er het volgende over: niet in staat los te komen van de genoemde gewoonte. Volgens de Jellinek kliniek (dé expert op het gebied van verslaving) moet je de volgende signalen in de gaten houden als je twijfelt of je verslaafd bent: controleverlies, meer gebruiken of langer doorgaan dan je van plan was, vaker gebruiken dan je van plan was, in de problemen komen of grenzen overgaan door je gebruik of gedrag, er veel aan moeten denken of er veel mee bezig zijn en ontwenningsverschijnselen wanneer je niets gebruikt.
Een verslaving kan te maken hebben met allerlei middelen en/of gewoonten: drugs, alcohol, seks, gamen, eten (of níet eten), gokken, roken, etc. Maar in de volksmond wordt het woord ook te pas en te onpas gebruikt voor dingen waar men zogenaamd niet zonder kan of gek op is (een shopverslaving staat bijvoorbeeld niet op de website van Jellinek, maar is vast heel herkenbaar voor velen…).
De afgelopen week ben ik veel in aanraking gekomen met drugs. Wát zeg je?! Nee, niet letterlijk natuurlijk. Schei uit zeg, ik zou niet durven. Maar wel op televisie en het nieuws. Zo viel ik maandag tijdens het zappen ‘per ongeluk’ in het programma Tygo in de GHB. In deze documentaire duikt acteur Tygo Gernandt in de wereld van GHB: hij onderzoekt waarom het jongeren in Brabant niet of nauwelijks lukt om af te kicken van deze vernietigende drug. Ik wist niet wat ik zag! Wat een ellendige troep is dát. En het enge is nog wel: je kunt het dus blijkbaar maken met spullen die je in de supermarkt koopt: schoonmaakmiddel en gootsteenontstopper (Google geeft gewoon antwoord op de vraag). Ieuw. En voor mensen die opgepakt worden en GHB gebruikt hebben, zijn er zelfs speciale politiecellen met een extra camera. De ontwenningsverschijnselen van GHB zijn namelijk zó heftig, dat een arts moet meekijken hoe het met de verdachte gaat. Ik ken niemand die GHB gebruikt, maar in Brabant zijn er blijkbaar hele gemeenschappen die eraan onderdoor gaan. Bizar.
Van het tv-programma Verslaafd! van Peter van der Vorst heb ik wel alle afleveringen gezien. Ook dit seizoen zaten er weer droevige cases tussen. Jongens en meiden die nog niet eens de 30 jaar hadden bereikt, waren nu al zwaar verslaafd aan gamen, drank en/of drugs. Een jongen die uren per dag op z’n slaapkamer zat te gamen, of een jonge vrouw die een liter (!) wodka per dag dronk. En daarbij ook speed gebruikte, want met een liter wodka per dag kun je natuurlijk helemaal niet meer functioneren. Aldus zijzelf. De verslaafden kregen na een interventie de kans om af te kicken en de een slaagde daar beter in dan de ander. Vooral de terugvallen vond ik erg om te zien. Alles kwam voorbij in het programma en ik vond sommige afleveringen echt schokkend. En Twitterend Nederland vond vooral interventionist (én ervaringsdeskundige) Maarten Dammers angstaanjagend (oordeel zelf maar).
Ook konden we deze week genieten van de discussie rondom de vraag of XTC gelegaliseerd moet worden. Dat wil GroenLinks namelijk graag. Het idee is dat op die manier XTC uit het criminele circuit verdwijnt en er meer ‘schone’ pillen op de markt komen. De voor- en tegenstanders van dit idee tuimelden direct over elkaar heen en kwamen massaal aan het woord in diverse interviews. Zo blijkt XTC lang niet zo verslavend te zijn als alcohol en tabak en staat daarom op de 12e plek (van de 15) qua schadelijkheid. Dus minder erg voor je gezondheid dan die andere twee. Maar ouders die een kind hebben verloren na het gebruik van XTC zien natuurlijk niets in legalisering. Toen ik de eerste berichtgeving las, dacht ik direct: ja hoor, we zijn gek geworden in Nederland! Gaan we dit nu ook al legaal maken? Maar na het lezen van alle argumenten weet ik eigenlijk niet zo goed wat ik ervan vind. En mijn mening doet er ook niet toe. Ik heb in ieder geval wel gelachen om het item van Arjen Lubach over dit onderwerp (check ‘m hier).
Ik heb nog nooit XTC gebruikt en durf hier best wel te zeggen dat ik dat ook nooit ga doen. Simpelweg omdat ik het doodeng vind (en ohja: ik heb het niet nodig). Het lijkt mij echt angstaanjagend om niet te weten wat het doet in je lichaam. Wat als het verkeerd gaat? Met alcohol kun je na een aantal glazen zelf nog een verstandige (?) beslissing nemen en zeggen: ik neem nu ff een colaatje. Met een pilletje (of wat voor drugs dan ook) is er volgens mij geen weg meer terug. Nu weet ik uit betrouwbare bron dat hier op het platteland ook het een en ander gebruikt wordt. En iedereen moet het natuurlijk helemaal voor zich weten. Ik snap alleen niet dat je als (jonge) ouders zo’n groot risico wilt nemen.
Zoals ik al eerder zei, wordt de term ‘verslaafd’ wel snel gebruikt. Tegenwoordig zijn we bijvoorbeeld massaal ‘verslaafd’ aan onze telefoons en social media. Sommigen zijn misschien verslaafd aan een (verkeerde) liefde. Of Netflix. Of chocolade. Ga zelf maar eens na waar je erg van houdt. En als je dan het lijstje met signalen van Jellinek ernaast legt, dan komt het wel akelig in de buurt. Best wel eng toch? Laten we daarom die ene goeie ouwe slogan maar weer eens uit de kast halen. Vul zelf het werkwoord maar in: Geniet, maar […] met mate.
Cest-Moi-Mireille 