Black Friday

Het is je vast niet ontgaan dat het vandaag ‘Black Friday’ is. Een uit Amerika overgewaaide dag waarop winkels hun spullen massaal in de uitverkoop doen. En als je het niet wist, dan heb je mogelijk onder een steen gelegen. Of je bent gewoon niet geabonneerd op nieuwsbrieven, dat kan ook.

Een andere reden is misschien nog wel veel waarschijnlijker: Black Friday duurt inmiddels veel langer dan slechts één dag, waardoor veel mensen niet eens meer weten wanneer het nou officieel Black Friday is.

Dit jaar is het dus vandaag, 26 november. Black Friday komt uit Amerika en valt standaard op de dag ná Thanksgiving, dat wordt gevierd op de vierde donderdag in november. Black Friday is dus altijd op de vierde vrijdag in november. En niet een week daarvoor al. Al lijken we ons daar in Nederland helemaal niets van aan te trekken.

Ik ben eens in dit ‘fenomeen’ gedoken en met wat hulp van buitenaf kwam ik tot schokkende ontdekkingen. Zo adverteerde HEMA met kortingen die alléén geldig waren op maandag. Of dinsdag. Of wat voor dag dan ook. Waarom? Pourvous deed er een schepje bovenop en adverteerde met ‘Black Friday 10-daagse’. Huh? Leen Bakker schreeuwde in zijn krantje: ELKE DAG BLACK FRIDAY. Wat?!

Black Friday betekent Zwarte Vrijdag. Eén (vrij)dag dus. Hoezo ‘vieren’ we dit ineens meer dan een week lang?

Maar het kan nog onduidelijker. MamaLoes Babysjop adverteerde afgelopen zondag met ‘Pink Friday deals’. Nergens stond waarom ze ineens overstapten op de kleur roze. Je zou misschien nog een link kunnen leggen naar Pink Ribbon, maar daarover kon ik niets vinden op de website van de baby- en kinderwinkel (‘Pink Friday’ is – zo blijkt – wél het debuutalbum van Nicki Minaj). Raar verhaal.

Nog zo eentje: winkelcentrum Middenwaard in Heerhugowaard hield afgelopen woensdag een ‘Black Friday Live Show’. Vanaf 20.00 uur kon je de livestream bekijken en prijzen winnen. Hartstikke leuk natuurlijk, maar waarom deden ze dat in godsnaam op woensdag?! Schiet mij maar lek.

Als je het internet mag geloven, dan bestaan er nogal wat theorieën over het ontstaan van Black Friday. De twee die het meest genoemd worden, zijn: de chaos in de stad Philadelphia in de jaren ’50-60, op de dag na Thanksgiving. De politie had het maar druk met de enorme verkeersdrukte/mensenmassa en sprak toen over een ‘Black Friday’. De andere theorie dateert uit de jaren ’80, toen winkeliers met hun cijfers uit de rode cijfers (verlies) raakten en winst maakten (zwarte cijfers) door de vele kerstinkopen.

Ik vond nog een leuk plaatje om dit alles te illustreren (of lees de tekst op de website):

Met Black Friday luiden de Amerikanen de feestdagenperiode in en doen massaal hun kerstaaninkopen. Ik was eigenlijk wel benieuwd of ze in Amerika inmiddels ook een week lang aan Black Friday doen, en besloot dit te vragen aan een jeugdvriendin/mede-Twitteraar. Die toevallig getrouwd is met een Amerikaan. Haar antwoord: ja. Zijn antwoord: “Everything to get you buying”. Oké, dat is dus duidelijk

Sinds vorige week puilt mijn mailbox uit van de nieuwsbrieven over Black Friday, die in de meeste gevallen ongelezen naar de prullenbak worden versleept (ik geef toe: ik abonneer mij suf op nieuwsbrieven). Een week lang gaat het al nergens anders over en je kunt geen radio- of televisiereclame meer horen/zien zonder de term Black Friday. En vandaag was natuurlijk het nieuwsbrieven-hoogepunt.

Het erge is nog wel dat je je als consument laat verleiden om erin te trappen. Jij waarschijnlijk ook (ik namelijk wel). In 2018 waarschuwde de Consumentenbond er al voor: maar weinig koopjes zijn écht goedkoper op Black Friday. Soms word je zelfs belazerd waar je bij staat, zoals door Coolblue. Die verkochten in datzelfde jaar op Black Friday een stofzuiger van 219 voor 159 euro. In werkelijkheid (een paar dagen vóór Black Friday) kostte het ding 179 euro. De korting was dus niet 60, maar 20 euro. Speciaal voor Black Friday hadden ze de prijs verhoogd. Lekker dan.

Black Friday lijkt leuk als je iets met korting wilt scoren, maar als je social media afstruint zijn er ook genoeg mensen die de term niet meer kunnen hóren. Er zijn ook mensen die gelijk beginnen te roepen dat we moeten stoppen met die Amerikaanse onzin en dat “Nederland Nederland moet blijven” (we vieren tegenwoordig Halloween ook al, stel je vóór…). Dit zijn vast dezelfde mensen die roepen dat alle Nederlandse tradities moeten blijven (al hoor je over Black Piet tegenwoordig niet zo veel meer).

Zwarte Vrijdag doet mij niet zoveel. Zwarte Zaterdag, dát is pas erg. Dat hebben wij afgelopen jaar mogen ondervinden. Gelukkig reden wij de ‘goede kant op’, dus hierover klagen zou ongepast zijn.

En net als je dacht dat het niet erger kon: aanstaande maandag is het Cyber Monday. Doe er je voordeel mee (of niet).

Advertentie